1.

Проблемалық мәселенің түрі - Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде тіркелген тасымалдаушылар үшін халықаралық қатынаста ҚР автомобиль тасымалдарының рұқсат беру жүйесін қолдану Қағидаларының 48-тармағының екінші бөлігіне және 51-тармағына қатысты мәселені жедел шешуге жәрдем көрсету

Бастамашы -  Кәсіпкерлер-жүк тасымалдаушылар

Проблемалық мәселенің қысқаша сипаттамасы - "Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 01.07.2022 жылғы №378 бұйрығы енгізілгеннен кейін Маңғыстау облысынан, Жаңаөзен және Ақтау қалаларынан жүк тасымалдаушылар үшін елеулі проблемалар туындағанын атап өткен жөн, өйткені олардың негізгі қызметі темір кеден бекеті арқылы Түркменстаннан, Түркиядан және Ираннан Ресей мен Қазақстанға жүктерді қайта тіркеуге және тасымалдауға байланысты-баба. Нәтижесінде 300-ге жуық жүк тасымалдаушы жұмыссыздыққа тап болып, өңірде наразылық білдірді.
 2023 жылдың басында өңірде жүк тасымалдаушылардың мүдделерін қорғау үшін аталған бұйрықтың күшіне ену мерзімін тағы бір жылға ұзарту туралы шешім қабылданды (Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2023 жылғы 3 мамырдағы N 310 "Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 27 бұйрығының кейбір құрылымдық элементтерінің қолданылуын тоқтата тұру туралы"бұйрығы 2015 жылғы наурыз N 353 ""Қазақстан Республикасында автомобиль тасымалдарының рұқсат беру жүйесін халықаралық қатынаста қолдану қағидаларын бекіту туралы""). 
Бұл тиісті тармақтардың тиімділігіне талдау жүргізумен және өзгерістер енгізуді жоспарлаумен қатар жүрді. Дегенмен, осы уақытқа дейін бұл өзгерістерді қабылдау болған жоқ.  Жүк тасымалдаушылар ҚР Көлік министрінің 10.07.2024 жылғы №239 Бұйрығының қолданылу мерзімін тағы бір жылға ұзартуды талап етеді, өйткені жүк тасымалдаушылардың негізгі қызметі Темір-баба кеден бекетімен байланысты. ОЖ кездесуінің нәтижелері бойынша Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде тіркелген тасымалдаушылар үшін Қазақстан Республикасында автомобиль тасымалдарының рұқсат беру жүйесін халықаралық қатынаста қолдану Қағидаларының 48-тармағының екінші бөлігінің және 51-тармағының күші Қазақстан Республикасы Көлік министрінің 2024 жылғы 9 ақпандағы № 61 бұйрығымен 2025 жылғы 1 қаңтарға дейін ұзартылды."

Шешу жолдары - Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде тіркелген тасымалдаушылар үшін халықаралық қатынаста ҚР-да автомобиль тасымалдарының рұқсат беру жүйесін қолдану қағидаларына өзгерістер енгізу

Ағымдағы жағдайы - ЖҰМЫС БАРЫСЫНДА

Орындау барысы - ҚР Көлік министрлігі Автомобиль көлігі және көліктік бақылау комитеті Автомобиль көлігіндегі бақылау басқармасы басшысының м.а. бүгінгі күні ішкі келісуден өтіп жатқан 2015 жылғы 27 наурыздағы №353 бұйрыққа өзгерістер енгізу жөніндегі жоба әзірленгенін атап өтті. Жобаның негізгі мәні-тіркемені ауыстыру құқығын тек отандық тасымалдаушылар үшін қалдыру. Қазіргі уақытта, егер ЕАА - ның барлық мүшелері 2025 жылғы 1 қаңтарға дейін тіркемені ауыстыруды пайдалану мүмкіндігіне ие болса, онда осы күннен кейін бұл мүмкіндікті тек отандық тасымалдаушылар ғана пайдалана алады. Мәселе басшылықтың бақылауында. Бүгінгі таңда жүк тасымалдаушылар Премьер-Министрдің атына, сондай-ақ ҚР Қаржы Министрлігінің атына өтініш жолдады.

2.

Проблемалық мәселенің түрі - Маңғыстау облысының шекараларын өзгерту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 28 желтоқсандағы № 1223 қаулысын іске асыру тетігі; жағалаудағы жер учаскелерін беру алгоритмі;

Бастамашы -  Салалық кеңес мүшелері

Проблемалық мәселенің қысқаша сипаттамасы - Маңғыстау облысының шекарасы өзгерді. Тиісті қаулыға ҚР Үкіметі қол қойды.
Маңғыстау облысының шекараларын өзгерту туралы"Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 28 желтоқсандағы № 1223 қаулысы."

Шешу жолдары - Маңғыстау облысының шекараларын өзгерту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 28 желтоқсандағы № 1223 қаулысын іске асыру тетігі әзірленсін

Ағымдағы жағдайы - ЖҰМЫС БАРЫСЫНДА

Орындау барысы - Маңғыстау облысы жер қатынастары басқармасының жер қатынастары бөлімінің басшысы алдымен кеңейтілген жер учаскелері бөлініп, әр ауданға бекітілетінін хабарлады. Содан кейін бұл учаскелер Жер кодексінің талаптарына сәйкес аумақтық инспекциялармен және шекара бөлімшелерімен келісіледі. Қаулы шығарылады және әр аудан жер учаскелерін кварталдар мен аймақтарға бөледі. Бүкіл процесс шамамен 6 айға созылады деп есептеледі. Барлық осы процедуралар аяқталғаннан кейін жер учаскесіне өтініш беруге болады.

3.

Проблемалық мәселенің түрі - Ақтау-Бейнеу ақылы трассасын іске асыру;

Бастамашы -  Салалық кеңес мүшелері

Проблемалық мәселенің қысқаша сипаттамасы - Министрдің бұйрығына сәйкес, жол ақысы 2023 жылдың 1 желтоқсанынан бастап енгізілуі керек еді. Алайда, жол жағдайының сәйкес келмеуіне байланысты тарифтерді енгізу кейінге қалдырылды.

Шешу жолдары - Ақылы жолды енгізу

Ағымдағы жағдайы - ЖҰМЫС БАРЫСЫНДА

Орындау барысы - ""ҚазАвтоЖол" ҰК " АҚ Маңғыстау облыстық филиалы директорының орынбасары Ақтау-Бейнеу тас жолында ақылылықты енгізу мәселесі бірінші жылдан бері талқыланып келе жатқанын атап өтті.
Министрдің бұйрығына сәйкес, жол ақысы 2023 жылдың 1 желтоқсанынан бастап енгізілуі керек еді. Алайда, жол жағдайының сәйкес келмеуіне байланысты тарифтерді енгізу кейінге қалдырылды. 
Төлем енгізілмес бұрын қызметтердің сапасын арттыру үшін трассаны мұқият тексеру қажет екенін атап өтті. Ақтау-Бейнеу учаскесін (454 км) қоса алғанда, ағымдағы жылдың ішінде техникалық жай-күйінің II және III санаттағы ақылы автомобиль жолдарын кезең-кезеңімен енгізу жоспарлануда. Жол ақысы жоғары сапа мен қауіпсіз қозғалыс жылдамдығын қамтамасыз ету кезінде енгізіледі. Нормаларға сәйкестікті бағалау үшін Ақтау-Бейнеу учаскесін көктемгі тексеру жоспарланған, содан кейін ақылылықты енгізу туралы түпкілікті шешім қабылданады. Ақылы жолдардан алынған қаражат жолдарға қызмет көрсету және тазалау үшін техника сатып алуға бағытталатын болады."

4.

Проблемалық мәселенің түрі - Жүк көліктері үшін қайта өңдеу алымы бойынша өзгерістер

Бастамашы -  Салалық кеңес мүшелері

Проблемалық мәселенің қысқаша сипаттамасы - "2022 жылғы 14 мамырдан бастап Қазақстанда салмағы 12-ден 50 тоннаға дейінгі толық (техникалық рұқсат етілген ең жоғары) жүктерді халықаралық тасымалдауда пайдаланылатын ершікті тартқыштар үшін кәдеге жарату алымының нөлдік ставкасы қолданылады. 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап тартқыштар үшін 550 АЕК төлеу қажет болады. Жүк тасымалдаушылар Ресей Федерациясы мен Беларусь тасымалдаушыларымен бәсекеге түсе алмайды, өйткені оларда кәдеге жарату төлемдері жоқ. 2022-2023 жылдары автотасымалдаушылар пандемиядан қалпына келтіруден туындаған қаржылық қиындықтарға байланысты бұл мүмкіндікті толық пайдалана алмады.
2024 жылдан бастап флотты жаңарту процесі қарқын ала бастады. Осыған байланысты тасымалдаушылар кәдеге жарату алымын жоюды 2027 жылға дейін ұзарту мүмкіндігін қарастыру қажет деп санайды. Мысалы, 2018 DAF маркалы трактор Еуропада шамамен 20 мың еуро тұрады. Алайда тасымалдаушыға бастапқы тіркеу үшін қосымша 7 млн теңге және кәдеге жарату алымы үшін 2 млн теңге төлеу талап етіледі. ҚҚС, кедендік баждар мен көлік шығындарын ескере отырып, жалпы шығындар 10 млн теңгеден асады, бұл құнын едәуір арттырады.Осыған байланысты, осы нөлдік мөлшерлемені тағы 3 жылға ұзартуды сұрайды. Сондай-ақ, ҚР жүк тасымалдаушылары Түрменстаннан 3000 долларға жүк әкелетінін, ал Түрікменстанның жүк тасымалдаушылары бұл соманы 2000 долларға дейін төмендеткенін атап өтті. Төмендеу себебі түрменстанда дизель отынының бағасы Қазақстанмен салыстырғанда әлдеқайда арзан. Яғни, 1 литрге – 30-40 тг, ал Қазақстанда-290 тг. Сондай – ақ, жүк машинасында оларда дизель отынына арналған үлкен бактар бар, олар Қазақстанда 1 л-220-250 теңгеге сатады, яғни дизель отынының контрабандасы. Сондай-ақ, Түркіменстан аумағына кіру өте қиын екенін бәрі біледі, виза үшін 500 доллардан астам және басқа салықтарды төлеу қажет. Мысалы, Түрікменстандағы 1 DEM (CMR) бланкі үшін біздің тасымалдаушыларымыз 420 долларға сатылады, ал Қазақстанда 1 бланк 1 доллар болған кезде. Яғни, Қазақстанда демпенгует. Бұл жағдайды бақылауды сұрайды."

Шешу жолдары - Седла тракторлары үшін нөлдік қайта өңдеу мөлшерлемесін ұзарту

Ағымдағы жағдайы - ЖҰМЫС БАРЫСЫНДА

Орындау барысы - "ҚР Көлік министрлігі Автомобиль көлігі және көліктік бақылау комитетінің Халықаралық автомобиль тасымалдары басқармасының басшысы Түрікменстанмен жасалған Халықаралық келісім ратификацияланып, келесі жылы күшіне енетінін атап өтті. Бұл келісімнің негізі геосаяси жағдайларға байланысты отандық тасымалдаушылар қиындықтарға тап болатын Еуропаға (РФ-Беларусь-Еуропа елдері) солтүстік бағыттағы қалыптасқан жағдай болып табылады. Бұл қиындықтарға, мысалы, өткізу пункттерінің толық жабылуы, кейбір бақылау процедураларының күшеюі, бланкілердің жетіспеушілігі және басқа да проблемалар жатады. Осыған байланысты балама маршрут қажет. Түрікменстан, Иран және Түркия арқылы балама маршрутты қамтамасыз ету және басқа елдерге немесе Парсы шығанағына кіру үшін тиісті шаралар қабылдануда.
Қазіргі уақытта, кеден органдарының мәліметтері бойынша, Түркіменстанға 6000-ға жуық тасымалдаушы келеді, ал біздің тарапымыздан 4000-нан астам тасымалдаушы жөнелтіледі. Келісімнің барлық негіздері дәлелденді және халықаралық келісімге қол қойылды. 
Сонымен қатар, Түркіменстан тарапынан ҚМЖ-ға қатысты мәселелерді және проблемалық мәселелерді ҚР Көлік министрлігінің Автомобиль көлігі және көліктік бақылау комитетінің атына жіберуді ұсынды. Бұл мәселелерді болашақта Түркіменстанмен талқылауды жоспарлап отыр. Сондай-ақ, ҚазАТО ақпараты бойынша аталған заңнамалық түзетулер енгізілгенге дейін Қауымдастық мүшелерінің саны 7600-ді құрағанын атап өтті. 2022 жылдан бастап үш жыл ішінде бұл сан алыс халықаралық тасымалдарды жүзеге асыратын тасымалдаушыларды білдіретін 9700 қатысушыға дейін өсті.
Кәдеге жарату алымы мәселесі бойынша уәкілетті органдар осы норманы енгізетін экология және табиғи ресурстар Министрлігі және оны келісетін өнеркәсіп және құрылыс министрлігі болып табылады.
Бүгінгі күні ұсынылған ақпаратқа сәйкес кәдеге жарату алымына қолданыстағы мораторийді ұзарту көзделмеген. Алайда, егер тасымалдаушылар тарапынан ұсыныстардың едәуір саны келіп түссе, бұл мәселе қайтадан көтерілуі мүмкін."

5.

Проблемалық мәселенің түрі - Ақылы республикалық жолдарда айыппұлдар туралы хабарламалардың болмауы

Бастамашы -  Салалық кеңес мүшелері

Проблемалық мәселенің қысқаша сипаттамасы - Жүк тасымалдаушылар бүгінгі таңда көлік инспекциясына жол камераларының көмегімен құрылған 8000-10000 хаттама келіп түсетінін атап өтті. Бұл мәселе ішінара "ҚазАвтоЖол" ҰК " АҚ-ға қатысты, алайда салық заңнамасында мұндай жағдайлар реттелмеген.
Мысалы, ақылы жолдарда, егер жеңіл автомобиль төлем пунктін кесіп өтсе, жүйе Астана мен Көкшетау арасындағы учаске үшін 200 теңге сияқты соманы есептейді. Төлем 7 күн ішінде жүргізілуі керек, бірақ төлем қажеттілігі туралы хабарламалар келмейді. Жүргізуші Kaspi қосымшасы арқылы теңгерімді өз бетінше тексеруі керек, бұл айтарлықтай қолайсыздықтар тудырады.
Ережелерді бұзған кезде айыппұлдар туралы хабарламалар автоматты түрде келеді, бірақ ақылы жолдармен төленбеген жол жүру үшін өсімпұлдар немесе еске салғыштар қарастырылмаған.
Тасымалдаушылар үшін бұл мәселе әсіресе өткір. Егер көлік құралы 7 төлем пунктін кесіп өтсе және олардың кем дегенде біреуі үшін төлем кешіктірілсе, онда көлік инспекциясы автоматты түрде айыппұл салады, бұл қаржылық жүктемені едәуір арттырады.
Жағдайды жақсарту мақсатында заңнамаға өзгерістер енгізуді ұсынды. Ірі айыппұлдардың орнына өсімпұлды есептеуді немесе төлем қажеттілігі туралы ескертулер жіберуді қарастырыңыз. Егер мұндай хабарламалар жүргізушілердің телефон нөмірлеріне түссе, олар жол ақысын уақытында төлей алар еді. Бұл 1 күнде кешіктірілгені үшін айыппұл 18 000 теңгеге жеткен жағдайды болдырмауға мүмкіндік береді, дегенмен бастапқы сома небәрі 200 теңгені құрады.

Шешу жолдары - 1. Хабарламаны алған сәттен бастап қарызды өтеу мерзімін ұзартуды қарастырыңыз, өйткені кейбір жол учаскелерінде тұрақты ұялы байланыс жоқ және пайдаланушылар SMS хабарламаларын уақытында ала алмауы мүмкін. Бұл қарызды уақтылы хабарлауға және сәйкесінше төлемге әсер етуі мүмкін. 2. Қарызы бар пайдаланушылар қарыздарын төлегенге дейін ақылы учаскелерге кіре алмайтын механизмді енгізу мүмкіндігін қарастыру. Осылайша, ақылы жолға кірудің шарты алдыңғы төлемдер бойынша қарыздың болмауы болады

Ағымдағы жағдайы - ЖҰМЫС БАРЫСЫНДА

Орындау барысы - "ҚазАвтоЖол" ҰК " АҚ пайдаланушылармен жұмыс жөніндегі қызметінің басшысы Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің нормаларына сәйкес берешекті ерікті түрде төлеу мерзімі жеті күнді құрайтынын хабарлады. СМС-хабарламалар жетінші күні жіберіледі, өйткені осы уақытқа дейін берешек ресми түрде болған деп есептелмейді. Бұл жанжалды жағдайларды болдырмайды. Ерте ескерту (мысалы, екінші немесе үшінші күні) мүмкін емес, өйткені қарыз әлі рәсімделмеген.
Сондай-ақ, айыппұл немесе өсімпұл нормалары қарастырылмағанын түсіндірді, өйткені бұл жария Шартта көрсетілген. Республикалық маңызы бар жалпыға ортақ пайдаланылатын ақылы автомобиль жолымен жүргені үшін ақы алу қағидаларының 24-тармағына сәйкес берешекті төлемеген пайдаланушылардың құжаттары көліктік бақылау инспекциясына сегізінші күні беріледі. Тұрақты негізде берешектерге талдау жүргізіледі. Берешек пайда болғаннан кейінгі жетінші күні пайдаланушыларға төлем қажеттілігі туралы ескертумен СМС-хабарлама жіберіледі. Алайда, мәселе мынада, Қазавтожол дерекқоры сәйкестендіру деректері мен телефон нөмірлері алынған ІІМ базасымен біріктірілген. Егер пайдаланушы тіркеу кезінде дұрыс емес телефон нөмірін көрсетсе немесе ол мүлдем болмаса, SMS хабарлама жеткізілмейді. Егер нөмір дұрыс көрсетілсе, пайдаланушылар уақтылы хабарлама алады."

1. Донских Дмитрий Александрович - "Кеме жабдықтары және сервис" ЖШС басшысы

2. Аймурзаева Раушан Нұрғалиқызы - "Асыл Транс Груп"ЖШС басшысы

3. Жолдыбаева Меруерт Алпысбайқызы - "Ақтау халықаралық әуежайы" АҚ басшысы

4. Өтебалиева Дариха Иргалиевна - "Қазпошта" акционерлік қоғамының Маңғыстау облыстық филиалының бұрынғы басшысы.

5.Мұстафин Жұбаныш - "Green Light"ЖК.

6.Шамов Берекет Бахжанұлы - "EXDEL" ЖШС басшысы.

7 Тулегенов Әмірбек Бекбасарұлы - "АҚ ЖОЛ ҚҰРЫЛЫС" ЖШС басшысы.

8. Шарафи Тимур - "Арсенал" кеме жөндеу кәсіпорны " ЖШС басшысы.

9. Ахетов Әлібек Әбілмәжітұлы - "KMG Ship Management" ЖШҚ-ның ҚР-дағы филиалы.

10. Найзабеков Марат-Маңғыстау және Атырау облыстарының халықаралық жүк тасымалдаушысы.

11. Раваева Ольга Анатольевна - "Спецтранснабмангистау" ЖШС басшысы.

12. Джулдасова Светлана Тугеловна - "кеме жабдықтары және сервис" ЖШС қоғаммен байланыс бөлімінің басшысы.

13. Ахметов Махамбет - "Ахметов" ЖК, жүк тасымалдаушы.