Ақмола облысы кәсіпкерлер палатасының алаңында өткен туризм және экология жөніндегі салалық кеңестің кезекті отырысында дау туды. Жиын азаматтардың су объектілеріне еркін қол жеткізуі қамтамасыз етілген жаңа ережелерге байланысты даулы жағдайларға тап болған туризм саласындағы бизнес субъектілерінің жаппай өтініштері себепті ұйымдастырылды. Кездесуге сауда және интеграция министрлігі, оның ішінде Ақмола облысы бойынша сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментінің, ТЖД, санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменті, туризм, денсаулық сақтау басқармаларының өкілдері қатысты.

Су ресурстары және ирригация министрлігі азаматтардың су объектілеріне еркін қол жеткізу құқығын бекітетін ортақ су пайдаланудың үлгілік қағидаларын бекіткені белгілі. Жаңашылдық Су кодексінің ережелеріне сәйкес әзірленді. Ережеге сәйкес, заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, жеке, заңды тұлғалардың өзендер, көлдер және басқа да су айдындарының жағалауына халықтың кіруін шектеуге құқығы жоқ. Бұл суға өтуге кедергі келтіретін қоршаулар, күзетшілер немесе басқа қоршаулар орнатуға тыйым салынғанын білдіреді. Ал ақылы қызметтер ұсынылуы мүмкін ұйымдасқан жағажайлар болуы мүмкін, бірақ суға өту үшін ақы алынбайды.
Алайда, жаңа ережелер бірқатар жанжалды жағдайларға әкеліп соқтырған қоғамдық наразылықты тудырды.

«Бүгін ғана қырыққа жуық адам біздің демалыс аймағына кіруге тырысты, оларды аумаққа тегін кіргізуді талап етіп, қауіп төндірді. Алайда, олар аумақтағы көптеген қызметтердің ақылы екенін естен шығарады. Мұндай жағдайларды қалай реттеуге болады, демалыс аймағын абаттандыру үшін көп күш пен қаражат жұмсайтын кәсіпкерге не істеу керек?» - деп шағымданады Зеренді ауданының кәсіпкері Баян Сковородникова.

Жазғы демалыс саласында жұмыс істейтін кәсіпкерлер клиенттерді тарту және қанағаттандыру үшін көп күш жұмсайды. Олар, басқалар сияқты, таза табиғат пен тазалықты сақтауға мүдделі, өйткені туристер демалыс орнын таңдағанда дәл осы сәттерге назар аударады.

«Сонымен қатар, туристерді демалыс аймағына кіргізуді қалай реттеу керегі туралы ешкім ойланбайды, қалай есепке алу, тіркеу керек? Егер азаматтар кедергісіз қол жеткізе алса, бұл қоғамдық тәртіпті бұзуы мүмкін, көбінесе мас туристер лаңдап, тәртіпсіздік тудырады, тыныштықты, басқа демалушылардың мазасын алады. Олардан қалған қоқыстарды және осындай демалудың басқа салдарын кім тазартады? Бірақ біз, кәсіпкерлер, олар үшін жауаптымыз, өйткені олар біздің аумақта болады», - деп облыстық туристік қауымдастықтың басшысы, туризм және экология жөніндегі кеңестің төрағасы Қайрат Сұлтанов өзекті сұрақтар қойды.

Кәсіпкерлер демалушыларға жайлы өмір сүру жағдайларын ғана емес, сонымен қатар ойын-сауық пен бос уақытты ұйымдастыруды қоса алғанда, қосымша қызметтерді ұсынуға тырысады. Демек рекреацияны жүзеге асырады.

«Рекреациялық жүктеме сияқты ұғым туралы ұмытпаңыз. Ережеге сәйкес, менің отбасым иелік ететін демалыс аймағының аумағына сексен адамға дейін рұқсат етіледі. Егер менің базам толы болса және суға рұқсат алу үшін тағы отыз адам қажет болса, демалушылар ешқашан жалғыз келмейді. Бұл жағдайда қайтпекпін? Мен оларды аумаққа кіргізбеуге құқығым бар ма? Сонымен қатар, рекреациялық жүктемені бұзу түрлі жағымсыз салдарға, соның ішінде айыппұл санкцияларына әкелуі мүмкін», - дейді кәсіпкер Сәуле Құсайынова.

Облыстық туризм басқармасының басшысы Андрей Подгурскийдің айтуынша, бұл мәселе соңына дейін шешілмеген, қазіргі уақытта Туризм министрлігі тиісті ережелерді әзірлеуде. Ережелер әзірленіп жатқанда, барлығы қолданыстағы заңнаманы басшылыққа алуы керек. Спикер кәсіпкерлерге өз қызметтері мен олардың құнын саралау қажеттігін атап өтті.

«Мен Су кодексінің бұл нормасын түсінемін: суға балама кіру керек. Егер балама болмаса, кәсіпкер тұтынушыны аумаққа жіберіп алуы керек. Алайда мәселе туындайды: егер демалушыға бірдеңе болса, кім жауапты? Ол үшін ішкі ережелерді әзірлеу керек. Аумаққа кіре берісте көрсетілетін қызметтердің толық тізбесі, олардың құны, ұйымның атауы, иесінің аты-жөні, байланыс деректері бар ақпараттық стенд орналастыру қажет. Егер тұтынушы осы ережелермен таныс болса, ол өзімен келісетінін өзі шешуі немесе өз құқығына нұқсан келтірмейтін басқа да тәсілдерді іздеуі тиіс», - деп санайды Ақмола облысы бойынша сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменті басшысының орынбасары Самат Сайдалин.

«Бұл мәселенің көтерілгенін бірнеше жыл болды. Шешімі табылмай келеді. Белгілі болғандай, қазіргі уақытта нақты стандарттар жоқ. Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңға сәйкес сатушы, көрсетілетін қызметті беруші тауар немесе қызмет туралы толық ақпарат беруге міндетті. Сонымен қатар, кәсіпкер қонақүйлер мен демалыс аймақтарының түріне сәйкес демалыс орындарына не әкелуге болатыные нақты көрсетуі керек. Келушілердің азық-түлік және сусындармен нысандарға кіруі демалыс ұйымдарының иелері белгілеген ережелермен реттеледі, бұл жария оферта болып табылады», - деп толықтырды Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитетінің бақылау және үйлестіру басқармасының басшысы Дәурен Исмаилов.

Талқылау қорытындысы бойынша кеңес мүшелері кәсіпкерлер палатасы мен туризм басқармасына кәсіпкерлердің құқықтары мен мүддесін қорғау бөлігінде қолданыстағы заңнаманы түсіндіру үшін бейінді мемлекеттік органдардың қатысуымен дөңгелек үстел өткізуді ұсынды.

«Жаңа ережелер қоғамдық наразылық тудырды. Көптеген адам заңның нормаларын сөзбе-сөз және дұрыс түсіндірмейді. Бұл жайт бірқатар жанжалды жағдайларға әкелді. Өкінішке қарай, мұны жеке блогерлер мен азаматтық белсенділер пайдаланды. Алайда, туризм саласында жұмыс істейтін кәсіпкерлік субъектілерінің мүддесіне нұқсан келтірілетінін ешкім ескермейді. Жазғы маусым өте қысқа, бүгінде турбизнес қауіпті аймаққа айналды. Біз өз тарапымыздан кәсіпкерлерге олардың құқықтарын қорғау бөлігінде барлық көмек көрсететін боламыз. Жақын арада біздің алаңда қолданыстағы заңнаманың нормаларын егжей-тегжей түсіндіру және шешу жолдарын іздеу үшін кездесу ұйымдастырылады», - деп атап өтті Өңірлік палата директоры Ерқанат Мұсылманбек.